چیستی و چرایی تأویل نصوص دینی از منظر غزالی
نویسندگان
چکیده
فهم درست منابع و نصوص دینی، دغدغه اساسی و همیشگی پژوهشگران اسلامی بوده و هست و از گذشته تا کنون، آنها روش های خاصی را برای فهم صحیح نصوص دینی به کار برده اند. یکی از روش های مهم در این زمینه، «تأویل» است. غزالی در دو دوره فکری خود، دو گونه مواجهه با مسئله تأویل دارد. در دوره اول، مانند غالب متفکران اسلامی، تأویل را ناظر به معنای بعید از لفظ می داند و صرفاً آیات متشابه را تأویل پذیر می شمارد؛ اما او در دوره پایانی عمر خویش، با پذیرش رویکرد عرفانی، تأویل را ناظر به امر حقیقی و خارجی پنداشته، همه آیات قرآن، اعم از محکم و متشابه، را تأویل پذیر می داند. در روش شناسی فهم متن از منظر غزالی متأخر، به این نکته پی می بریم که او با ارائه روی آوردی خاص در تأویل توانسته است الگوی نوینی ارائه دهد تا دیگران نیز براساس آن بتوانند در این مسیر گام بردارند و به فهم روشمند از نصوص دینی نائل آیند. از الگوی پژوهشی او در فهم متن، متفکرانی مانند ابن عربی، ملاصدرا و فیض کاشانی بهره برده اند. در این تحقیق، علاوه بر تبیین الگوی یادشده با رویکرد تحلیلی، به ضرورت، اهمیت و چرایی بهکارگیری این روش از منظر غزالی پرداخته میشود.
منابع مشابه
چیستی علم دینی از منظر غزالی: بازخوانی یک مینیمالیسم اخباری- عرفانی
غزالی پیش و بیش از هر اندیشمند دیگری در تاریخ تفکر اسلامی، به مقولهی علوم دینی و تعیین حدود و ثغور آن همت گماشته است؛ تلاشهای پیگیر او در این زمینه، برخاسته از خطری بود که پیشِ روی علوم ناب اسلامی احساس میکرد؛ این وضعیت مهمترین انگیزهی آغاز پروژهی عام «احیاء علوم دین» بود که طیف وسیعی از تلاشهای غزالی، از مبارزهی فکری با جریانهای ضددین و بدعتگذار تا تعریف علم دینی و بیان اقسام ...
متن کاملتبیین کاربست عقل در فهم نصوص دینی از دیدگاه ابوحامد غزالی
روششناسی فهم نصوص دینی از مسائل اساسی روششناسی مطالعات دینی است؛ به این معنا که برای فهم نصوص دینی از چه ابزراها و رویکردها و رهیافتهایی میتوان بهره گرفت. در این میان عقل در فهم متن، از موضوعیت خاصی برخوردار است. درباره نقش عقل در فهم نصوص دینی، همواره بین متفکران اسلامی، اعم از نصگرایان و عقلگرایان اختلاف بوده است. نصگرایان برای عقل در فهم متن مقدس اعتبار چندانی قائل نیستند و دربرابر عق...
متن کاملابتنای ایمان دینی بر معرفت عقلی از منظر غزالی
نحوه رابطه ایمان با دلیل عقلی از مسائل مهم فلسفه دین است. غزالی به منزله منتقد جدی فلسفه و کلام، از سویی علم کلام را حرام و عموم مردم را از ورود به این علم نهی میکند و از سوی دیگر انتقادات جدی بر کسانی دارد که سعی دارند ایمان دینی را بر پایههای دلایل کلامی و عقلی استوار کنند. وی ایمان مبتنی بر دلیل عقلی را در معرض شبهات و به همین دلیل زوالپذیر و ایمان عوام را راسختر از ایمان مبتنی بر دلایل ...
متن کاملچیستی و چرایی اخلاق مدیریت
امروزه الزامات سازمانی تأثیری گریزناپذیر بر حیات و رفتار فردی و اجتماعی ما دارند و از این رهگذر، منشأ بسیاری از کنشهای اختیاری و صفات اکتسابی ما آدمیان خواهند بود. در چنین وضعیتی بسیار محتمل است که مسئولیت اخلاقی این کنشها و صفات، نه بر عهدۀ افراد و گروهها، بلکه تا حدود زیادی بر عهدۀ سازمانها و نهادهای اجتماعی باشد. سازمانها و نهادهای اجتماعی با شخصیت حقوقیشان متعلق مسئولیت اخلاقی میشون...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
اندیشه نوین دینیجلد ۱۲، شماره ۴۵، صفحات ۸۹-۱۱۰
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023